Historia Nordisk Insulinlaboratorium rozpoczyna się jesienią 1922 roku, kiedy August i Marie Krogh przypłynęli do Stanów Zjednocznych. August Krogh był profesorem na Uniwersytecie w Kopenhadze, uhonorowanym w 1920 roku Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii. Para odpowiedziała na zaproszenie wystosowane przez badaczy z Uniwersytetu Yale do wygłoszenia cyklu wykładów w Stanach Zjednoczonych na temat swoich badań naukowych,. Podczas podróży, dotarły do nich doniesienia o osobach z cukrzycą leczonych insuliną – hormonem odkrytym w 1921 roku przez dwóch kanadyjskich badaczy – Bantinga i Besta. Marie Krogh była szczególnie zainteresowana tym odkryciem. Jako lekarz, w 1914 roku była czwartą kobietą w Danii, która uzyskała doktorat w dziedzinie medycyny, prowadziła własną praktykę lekarską i leczyła pacjentów z cukrzycą typu 1. Sama chorowała na cukrzycę typu 2. To właśnie Marie zasugerowała mężowi nawiązanie kontaktu z Uniwersytetem w Toronto, gdzie wytworzona została pierwsza, ratująca życie insulina.
Pozwolenie na produkcję insuliny
Podczas swojego pobytu w Stanach Zjednoczonych, August Krogh napisał do Profesora Macleod’a, szefa instytutu w Toronto, gdzie wytwarzano pierwszą na świecie insulinę. List został odebrany bardzo pozytywnie i po spotkaniu w Toronto, para powróciła do Kopenhagi w grudniu 1922 roku z pozwoleniem na wytwarzanie i sprzedaż insuliny w Skandynawii. August Krogh założył firmę Nordisk Insulinlaboratorium we współpracy z duńskim lekarzem Hansem Christianem Hagedornem i z finansową pomocą zapewnioną ze strony duńskiego farmaceuty – Augusta Kongsted’a.
Marie Krogh w liście ze Stanów Zjednoczonych do dr Hansa Christiana Hagedorna, jej kolegi w Kopenhadze, który wraz z farmaceutą Normanem Jensenem stworzył bardzo precyzyjną metodę pomiaru poziomu cukru we krwi, napisała: „Wierzę, że będziesz zainteresowany tym przedsięwzięciem. Przekonałam już męża, aby napisał do dr Macleod’a w Toronto i poprosił go o udostępnienie metody produkcji, dzięki czemu możliwe byłoby przeprowadzenie eksperymentów w Danii.” Pomysł spodobał się Hagedornowi.
Pierwsza insulina
Dzień po powrocie do Kopenhagi, Krogh i Hagedorn zdecydowali się przeprowadzić intensywne badania. Pierwsze eksperymenty miały miejsce w domu Hagedorn’a i w insytucie Krogh’a, w laboratorium zoofizjologii. Krótko po tym, 21 grudnia 1922 roku, udało im się uzyskać niewielką ilość insuliny z trzustki zwierzęcej. Krogh i Hagedorn byli podekscytowani. Wiosną 1923 roku insulinę wyprodukowaną przez Krogh’a i Hagedorn’a podano pierwszym pacjentom.
Hagedorn zaprzestał prowadzenia praktyki lekarskiej stając na czele laboratorium, któremu nadano nazwę Nordisk Insulinlaboratorium. W tym czasie rozpoczęło się wprowadzanie na rynek pierwszych insulin pochodzenia skandynawskiego. Tym samym powstała firma Nordisk Insulinlaboratorium, a 1923 rok uznawany jest za początek Novo Nordisk.
Doktorat honoris causa
W ciągu kolejnych dekad, Hagedorn stał na czele innowacji w dzidzienie diabetologii. W 1932 roku August Krogh utworzył prestiżowe Steno Memorial Hospital, centrum badań i leczenia osób z cukrzycą. W 1936 roku on i Norman Jensen odkryli protaminę, substancję mogącą wydłużać działanie insuliny. To odkrycie stało się sensacją. Protamina była później dodawana do insuliny, która uzyskała nazwę od odkrywcy – Neutral Protamine Hagedorn - czyli insulina NPH, stworzona w Nordisk Insulinlaboratorium w 1946 roku. W 1978 roku, centrum badawcze Steno Memorial Hospital również zostało nazwane na cześć twórcy – The Hagedorn Research Laboratory.
Z okazji 50. rocznicy odkrycia insuliny, Hagedorn znalazł się w gronie naukowców wyróżnionych doktoratem honoris causa Uniwersytetu w Toronto, gdzie odkryto insulinę w 1921 roku. Hagedorn zmarł w 1971 roku. Przed śmiercią udało mu się jeszcze przyjąć wyróżnienie.
Farmaceuta August Kongsted, właściciel firmy farmaceutycznej Løvens Kemiske Fabrik (Leo Pharmaceutical Products), zapewnił zaplecze finansowe, dzięki któremu stworzenie w 1923 roku Nordisk Insulinlaboratorium było w ogóle możliwe.
Został zaproszony do współpracy w 1922 roku przez Augusta Krogh’a i Hansa Christiana Hagedorn’a, którzy poszukiwali odpowiednich środków finansowych na rozpoczęcie badań nad insuliną. Kongsted zaoferował pokrycie kosztów i pomoc przy uruchomieniu produkcji. W zamian poprosił, aby pierwsza insulina otrzymała nazwę „Leo” – co po łacinie oznacza „lew”.
Ropoczęto eksperymenty i wiosną 1923 roku Korgh i Hagedorn mogli wprowadzić na rynek Insulinę Leo, pierwszą insulinę wytwarzaną w Skandynawii. Firma, jako niezależny podmiot, została utworzona w 1924 roku. W tym czasie Kongsted dołączył do Hagedorn’a i Krogh’a jako równoprawny partner.
Gdy Krogh i Hagedorn rozpoczęli produkcję insuliny w Nordisk w 1923 roku, za budowę maszyn odpowiadał Harald Pedersen. Był on kowalem, mechanikiem i utalentowanym wynalazcą. Podczas wypadku przy pracy stracił oko i przez wiele lat pracował dla Krogh’a, jako zarządca warsztatu mechanicznego w laboratorium zoofizjologii. Brat Haralda, Thorvald Pedersen był farmaceutą w duńskiej firmie Dansk Soyakagefabrik aż do 1923 roku, kiedy to został zatrudniony przez Nordisk przy analizie procesów chemicznych wykorzystywanych przy produkcji insuliny.
Obaj bracia pracowali dla Nordisk przez krótki czas. Thorvald Pedersen nie dogadywał się z Hagedornem i w kwietniu 1924 roku został przez niego zwolniony. Harald Pedersen, pozostając lojalnym wobec brata, złożył wypowiedzenie.
Bracia rozpoczynają na własną rękę
Dwóch braci decyduje się rozpocząć własną produkcję insuliny. Tworzyli zgrany zespół i wiosną 1924 roku udało im się uzyskać stabilny roztwór insuliny, którą nazwali Insulin Novo. W tym samym czasie Harald Pedersen zaprojektował specjalną strzykawkę – Novo Syringe – która zapewniała pacjentom komfort samodzielnych iniekcji odpowiednią dawką insuliny. Bracia byli gotowi zaoferować swój produkt na szerokim rynku, ale mieli wątpliwości czy sami poradzą sobie z wyzwaniami rynkowymi. Dlatego skontaktowali się z Nordisk oferując współpracę. Krogh i Hagedorn odrzucili jedna ich ofertę, więc bracia postanowili działać samodzielnie.
Pedersenowie założyli firmę Novo Terapeutisk Laboratorium i 16 lutego 1925 roku wysłali list intencyjny do duńskich farmaceutów informując ich o ofercie Insulin Novo i Novo Syringe. Ta data uznawana jest za początek firmy Novo.
Wszystkich zainteresowanych historią Novo Nordisk na świecie zapraszamy do pobrania publikacji.
